اصلاح نژاد گروهی گوسفند افشاری با مشارکت بهره برداران محلی

عضو هیات علمی موسسه تحقیقات علوم دامی کشور، از اجرای طرح اصلاح نژاد گروهی گوسفند افشاری در منطقه ماهنشان زنجان با مشارکت بهره برداران محلی خبر داد.

به گزارش روابط عمومی موسسه تحقیقات علوم دامی کشور، سونیا زکی زاده، با اشاره به اجرای طرح اصلاح نژاد گروهی گوسفند افشاری از سال 1396 توسط محققان علوم دامی، گفت: نتایج به دست آمده پس از 4 نسل، نشان داد که مجموع وزن بره های از شیرگیری شده به ازای هر میش به طور میانگین 2.35 کیلوگرم افزایش داشته است.

عضو هیات علمی موسسه تحقیقات علوم دامی کشور، افزود: به دست آوردن گله هایی دارای انساب و شجره نامه مشخص و بهبود صفات تولید مثلی از دیگر دستاوردهای این طرح به شمار می رود.

زکی زاده، با بیان اینکه اصلاح نژاد دام مجموعه پیچیده ای از وظایفی است که به سطح بالایی از سازماندهی و پیچیدگی فنی نیاز دارد، عنوان کرد: در اصلاح نژاد گروهی گوسفند افشاری، از ظرفیت بهره برداران محلی استان زنجان استفاده شد. مشارکت گله داران در رکوردبرداری و ثبت داده های دام هایی که در اختیار دارند، توانست در پیشبرد اهداف اصلاح نژادی و تجزیه و تحلیل های ژنتیکی به متخصصان اصلاح نژاد یاری رساند.

وی در توضیح چگونگی اجرای این طرح، بیان کرد: ابتدا 15 گله شاخص و برتر تحت سامانه روستایی انتخاب و تعداد 750 راس گوسفند شامل 705 میش و 45 قوچ که از نظر دامدار محلی بهترین عملکرد را در گله ها داشتند، برای تشکیل نسل پایه و هسته اولیه در نظر گرفته شدند. اتصال ژنتیکی بین گله های منتخب با استفاده از 45 قوچ منتخب، ایجاد و جفت گیری ها به صورت کنترل شده پیش رفت.

این عضو هیات علمی، ادامه داد: صفات مورد بررسی شامل وزن بدن در مراحل مختلف رشد، صفات تولید مثلی میش ها و نرخ زنده مانی و بره زایی به صورت مداوم و دقیق توسط خود دامدار، اندازه گیری و ثبت شد. با توجه به صعب العبور بودن برخی مناطق روستایی و کمبود نیروی متخصص برای رکوردگیری، استفاده از پتانسیل روستاییان در ثبت مشخصات دام های انتخاب شده، راهکار مناسبی در راستای رسیدن به نتیجه است.

زکی زاده، با اشاره به شعار سال مبنی بر جهش تولید با مشارکت مردم، گفت: برگزاری کلاس های توجیهی قبل از اجرای طرح و طراحی فرم های ویژه ثبت رکورد برای بهره برداران، از مهمترین زیرساخت هایی بود که در راستای دستیابی به اهداف تعیین شده، اجرا شد. بدیهی است همکاری روستاییان در جریان انجام پروژه نقش بارزی داشت.

وی، تعداد حیوانات رکورد برداری شده توسط بهره برداران و قابل تجزیه و تحلیل را حدود 2 هزار راس دانست و تاکید کرد: لازم است طرح اصلاح نژاد گروهی گوسفند افشاری با مشارکت بهره برداران ادامه داشته باشد تا ثبت رکورد و تشکیل انساب مورد اعتماد برای این نژاد ارزشمند گوسفند بومی، پایدار بماند. در همین راستا طرح های مشابهی برای گوسفند نژاد سنجابی در استان کرمانشاه، نژاد شال در قزوین، گوسفند مغانی در اردبیل و چند استان دیگر در حال انجام است.

عضو هیات علمی موسسه تحقیقات علوم دامی کشور، در پایان گفت: اصلاح نژاد گروهی با مشارکت بهره برداران خرد محلی در کشورهایی مانند لیبی، تانزانیا و اتیوپی نیز انجام شده که به نتایج قابل قبولی نیز رسیده است. طرح مذکور در ایران، برای نخستین بار اجرا شد که به افزایش مجموع وزن بره های از شیرگیری شده به ازای هر میش انجامید.