علیرضا آقاشاهی مسئول بخش تحقیقات تغذیه دام و طیور موسسه تحقیقات علوم دامی کشوردر میزگرد خبرگزاری تسنیم اظهار داشت:با ظرفیت هایی که در کشور وجود دارد به طور قطع می توان میزان تولید نهاده های دامی را در کشور افزایش داد تا میزان کمتری از این محصول به کشور وارد شود.
وی درباره احتمال حذف ارز نهاده های دامی افزود: با توجه به مسئولیتی که دارم نمی توانم در این باره اظهار نظر کنم اما تا به امروز برای آن چیزی که به مصرف کننده نهایی تعلق می گیرد اتفاق نیفتاده است و امروز نیز رییس جمهور اعلام کردند ارز یارانه ای نهاده های دامی حذف نمی شود اما باید اصلاحاتی درباره مصرف نهاده های دامی ایجاد کنیم.
رئیس بخش تحقیقات تغذیه دام و طیور موسسه تحقیقات علوم دامی کشور ادامه داد: با توجه به وابستگی زیاد سویا و از طرفی آب بر بودن تولید این محصول باید نهاده های مختلفی برای سویای وارداتی در نظر بگیرم.
وی اظهار داشت: در صورتی که ارز 4200 تومانی برداشته شود نیاز دام و طیور را از منابع دیگری مانند کنجاله آفتاب گردان تامین میکنیم؛ حداکثر تفاوت قیمت تولید این محصول با قیمت فعلی سویای دامی 2 هزار تومان در هر کیلوگرم است .
آقاشاهی گفت: تریتیکاله نیز از دیگر محصولاتی است که می توان به جای جو استفاده کرد که این محصول پروتئین بالاتری دارد.
وی با بیان اینکه در صنعت طیور با کمک آموزش و ترویج می توان در مصرف نهاده های دامی صرفه جویی ایجاد کرد گفت:صنعت طیور ما به طور کامل وابستگی دارد و اینکه به سمت گسترش تولید این محصول بدون تامین نهاده ها و تامین زیر ساختها برویم، از ابتدا درست نبوده است، زیرا تامین این نهاده ها در این سطح با شرایط اقلیمی کشور سازگاری لازم را ندارد.
آقاشاهی گفت: یونجه ای که سر مزرعه برداشت می شود حدود 20درصد پروتئین دارد ولی در هنگام مصرف توسط دام، حدود 15 درصد پروتئین داردکه این امر نشان می دهد شرایط برداشت علوفه ها در کشورمان مناسب نیست و ریزش زیادی وجود دارد و باید برای برداشت و ذخیره سازی با استفاده از روشهای سازگار با سیستم تولید و منابع آب و خاک اقدامات جدیدی کرد تا میزان بهره وری افزایش یابد.
وی اظهار داشت: بحث خودکفایی در برخی زمینه های تولیدی محصولات کشاورزی با توجه به شرایط اقلیمی کشور و آب و خاک موجود امکان پذیر نیست و نباید این منابع خدادادی را به سمت قهقرا برد.
این مقام مسئول گفت: تکنولوژی های جدید و به روزی در کشور برای برداشت و ذخیره سازی علوفه وجود دارد اما نباید نگرش های یکسویه ای به تولید علوفه های خشبی داشت؛ چرا که سیستمهای زراعی مشابه نیستند.علاوه بر این باید به ظرفیتهای خالی توجه داشت مثلا می توان در بین دوکشت برنج علوفه باکیفیت در کشور تولید کنیم.
وی اظهار داشت: عملکرد نمونه های تولید کننده نهاده های دامی بسیار بیشتر از میانگین تولید در کشور است که به همین منظور بسته های دانشی تهیه شده است تا در اختیار کشاورزان قرار گیرد؛ در یک پروسه 5 ساله فقط در کاهش ریزش جو از دستگاه کمباین برداشت، بهبود 350 کیلوگرمی در 900 هزارهکتار اراضی دیم و بهبود حدود یک تن در اراضی جو ابی بالغ بر 1.5 میلیون تن جو به تولید کشور اضافه کنیم. این افزایش در واحد سطح تا رسیدن به میانگین نمونه های کشوری خیلی فاصله دارد.
وی گفت: برخی اراضی که به کشت ذرت اختصاص می یابد را می توان به کشت سورگوم تغییر داد تا با همین آب و خاک موجود وابستگی کمتری داشته باشیم؛ راهکارها را نباید یک سویه نگاه کرد اما پایداری آب و خاک نباید فراموش کرد.
مهدی مسعودی قائم مقام اتحادیه کارخانجات خوراک دام طیور و آبزیان دراین میزگرد درباره امکان خوداتکایی در تولید نهاده های دامی در کشور اظهار داشت: 90 تا 95 درصد بخش طیور کشور به واردات وابسته است اما در بخش دام با این مشکلات جدی وابستگی روبه رو نیستم؛ کنجاله سویا با توجه به آب بر بودن آن نمی توان درباره خودکفایی در تولید این محصول در کشور صحبت کرد.
وی افزود: سالانه 4 و نیم میلیون تن سویا در کشور مصرف می شود که عمده آن وارداتی است اما بخشی از این نیاز را می توان با تولید کنجاله کلزا و باقالای مصری در کشور تولید کرد اما باید توجه داشت این جایگزین های سویا حداکثر می تواند 10 تا 15 درصد نیاز کشور را تامین کند.
مسعودی گفت: برای اینکه هزینه های کشور را کم کنیم می توانیم نهاده های دامی را قبل از مصرف فرآوری کنیم، این امر منجر به افزایش راندمان می شود و در نهایت 10 تا 15 درصد واردات نهاده کمتری خواهیم داشت .
قائم مقام اتحادیه کارخانجات خوراک دام، طیور و آبزیان ادامه داد: با توجه به اینکه ارز اختصاصی واردات نهاده های دامی 4200 تومان است، مصرف کننده نیز این محصولات را با هر کیفیتی که باشد مصرف می کند اما در صورتی که ارز 4200 تومانی برداشته شود می توان برای کیفیت نهاده طلب کیفیت کرد.
وی تصریح کرد: این طور نیست که در صورت برداشته شدن ارز 4200 تومانی نهاده های دامی، قیمت طیور هم 6 برابر شود بلکه بر اساس برآورد های انجام شده قیمت مرغ حداکثر 2 تا 2.5 برابر می شود و حذف ارز ترجیحی نهاده دامی به تولید این محصول در کشور کمک می کند.
جایگزین نهاده های دامی وارداتی
مسعودی درباره نهاده های جایگزین برای کاهش واردات از خارج گفت: جایگزین های محدودی در این زمینه در صنعت طیور وجود دارد، برخی از نهاده ها در آزمایشگاه شرایط خوبی دارند اما در زمان مصرف ممکن است عملکرد مناسبی نداشته باشند.
وی اظهار داشت: در بخش طیور نمی توان هر نهاده ای را جایگزین کرد و انتظار داشت که بهره وری لازم را داشته باشند، مرغداران باید بتوانند 40 روزه مرغ را برای کشتار آماده کنند اما دامداران مشکلی برای تامین نهاده های دامی در داخل ندارند؛ در حال حاضر نیز حداقل نهاده وارداتی در اختیار این بخش قرار می گیرد.
قائم مقام اتحادیه کارخانجات خوراک دام طیور و آبزیان ادامه داد:زمانی سرانه مصرف گوشت مرغ 25 کیلوگرم بود که بیشتر از استاندارد های دنیا بود اما اکنون این رقم کمتر شده است؛ هر گونه تغییر در نحوه تامین نهاده های دامی باید به صورتی باشد که به روند تولید صنعت طیور کشور خدشه ای وارد نکند.
وی تصریح کرد: درباره زنجیره صنعت طیور کشور صحبت می شود که این موضوع هزینه های تولید را کاهش می دهد و می توان تولید کشور را به این سمت برد.
این کشاورز نمونه بخش تولید علوفه ادامه داد: کشاورزانی که اکنون به صورت سنتی کارمی کنند باید تجمیع شوند و متخصصان کشاورزی در زمین های آنها حضور یابند؛ وقتی سرمایه گذاران جمع شوند استفاده از دانش متخصصان کشاورزی و ترویج افزایش می یابد.
وی اظهار داشت: بذری که بتواند برای تولید نهاده های دامی و علوفه مناسب باشد در کشور معرفی نشده است و حتی کود و سم داخلی باید کیفیت بالاتری داشته باشد تا برای کشاورزان بهره وری لازم ایجاد کند.
وی اظهار داشت: در کشوری مانند چین برای کاهش هزینه های تولید کشاورزان حتی ارتش این کشور به حمل و نقل کمک می کند اما هزینه های حمل و نقل در کشورمان به شدت بالا است و لازم است برای رفع این مشکل اقداماتی انجام شود.
کاظمی گفت: صادرات یونجه و علوفه ممنوع است اما واردات این محصول به راحتی انجام می شود که باعث ضربه دیدن کشاورزان داخلی شده است.
وی اظهار داشت: آبیاری غرق آبی سنتی هنوز در کشاورزی کشور ادامه دارد که برای افزایش راندمان تولیدات کشاورزی باید اقدامات جدیدی شود تا بتوان برای خوداتکایی در تولید نهاده های دامی کمک شود.
این فعال بخش خصوصی گفت: در صورتی که بتوانیم ماشین آلات به روزی به کشور وارد شود و از واردات و تولید این ماشین آلات در کشور حمایت شود می توانیم میزان بهره وری و تولید نهاده های دامی و علوفه را در کشور افزایش داد.
بنابر این گزارش در این جلسه از معاونت زراعت وزارت جهاد کشاورزی نیز دعوت به عمل آمد تا برای توضیح درباره برنامههای اجرایی تولید نهاد های دامی در کشور حضور یابند اما حاضر به شرکت در این میزگرد نشدند.
روابط عمومی موسسه تحقیقات علوم دامی کشور