دانش توليد و آماده سازی فرآورده‌های لبنی محلي يا بومی پیشینه ایی ديرينه در ايران و جهان دارد.
این دانش، در کشورمان در درازی تاريخ، به گونه ایی بسـيار آشکار بر توليد محصولات مشابه در ديگر کشـورهاي واقع شده در فلات ايران اثرگذار بوده .
دراین راستا اين دانش نه تنها بخشی از ميـراث فرهنگی و سـرمايه ملـي به شمار می رود بلکه ميراثي جهاني است که فرصت همکاری جوامع محلـي و نيز کشورهاي همسايه در فعاليـت‌هـاي اقتصـادي و اجتماعي را به وجود مي‌آورد.
از سوي ديگر، اين دانـش، توانایی بالايـي بـراي تجاری شـدن و سـودآوری داشـته و مي‌تواند نقش ويژه‌ایی در بهبـود رفاه اقتصـادي و معيشـتي روستاييان و عشاير ايفـا کنـد.
دکتر امیررضا شویک‌لو مجری مسوول طرح ملی ثبت محصولات لبنی محلی در این باره یادآور شد: موسسه تحقيقات علوم دامي کشور تنها متولي انجام پژوهش‌هاي کاربردي صنايع فرآورده‌هاي روستايي و عشايري است که در 4 دهه گذشته فعاليت‌هاي اثرگذاري را در شناسايي، تعيين کيفيت، استانداردسازي و توسعه توليد محصولات لبني محلي انجام داده است، با اين حال بيم آن مي‌رود که با بي‌توجهي و بي‌مهري دستگاه‌هاي بهداشتي به اين فرآورده‌ها و به انزوا کشاندن توليد اين محصولات، دانش بومي آن‌ها در آينده‌اي نزديک فرآموش و نابود شود.
ایشان یادآورشد: اين موسسه براي حفظ دانش بومي توليد اين محصولات وظيفه‌مند بوده و براي ثبت ملي و جهاني اين فرآورده‌ها و دانش بومي مربوط، اقدام کرده است.
مجری مسوول طرح ملی ثبت محصولات لبنی محلی خاطر نشان کرد: وزارت ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع‌دستي مسوول ثبت ملي ميراث ناملموس است و فرآیند ثبت ملي محصولات لبني محلي و دانش بومي توليد آن‌ها در استان‌هاي آذربايجان غربي، اردبيل، بوشهر، خراسان شمالي، خوزستان، سمنان، سيستان و بلوچستان، فارس، کردستان، کرمان و لرستان با پیگیری‌های مجریان استانی در حال انجام است.
همچنین پیش‌بینی می‌شود در 3 سال آینده دانش بومی تولید بیش از 25 محصول لبنی محلی، ثبت ملی شود.
روابط عمومی موسسه تحقیقات علوم دامی کشور
