به گزارش روابط عمومی موسسه تحقیقات علوم دامی کشور، در آیین آغازین سومین کنگره بین المللی و یازدهمین کنگره ملی پژوهشی زنبور عسل ایران در روز 4شنبه 5 بهمن ماه 1401، دکتر خیام نکویی معاون وزیر و رئیس سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی،معاونین سازمان تحقیقات، مهندس دماوندی نژاد معاون وزیر جهاد کشاورزی در امور تولیدات دامی، مهندس مهاجر معاون وزیر جهاد کشاورزی در امور زراعت، دکتر مهاجر رئیس موسسه تحقیقات علوم دامی کشور و همچنین میهمانان خارجی و شماری از مسئولین وزارت جهاد کشاورزی و مسئولین استانی و بیش از 500 محقق، زنبوردار و بهره بردار حضور داشتند.
دراین مراسم دکتر خیام نکویی بابیان سخنانی خاطر نشان کرد: در زمان حاضر ایران از نظر تولید عسل رتبه سوم بعد از کشورهای چین و ترکیه را دارد ولی متاسفانه ارزش افزوده ای که حاصل کشور می شود متناسب با این رتبه نیست که دلیل آن عدم رسوخ دانش و فناوری در این مقوله مهم است.
معاون وزیر جهاد کشاورزی یادآورشد: تاریخچه زنبورداری در ایران پیشینه ایی بسیار کهن دارد و آثاری که از ۸۰۰ سال قبل از میلاد در استان لرستان کشف شده نشان می دهد قدمت استفاده از این دانش و فناوری در کشورمان بسیار طولانی می باشد.
رییس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی بیان کرد: ۱۵۰ هزار زنبور دار کشور در ۱۱۰ هزار زنبورستان ،سال گذشته ۱۱۲ هزار تن عسل تولید کردند که باید با استفاده از فناوری های موجود برای محصول عسل ارزش افزوده پیدا کرد.
وی با تاکید بر حفظ تنوع زیستی و برقراری اکوسیستم پایدار برای امنیت غذایی کشور اعلام کرد: ایران جزو هشت کشور برتر دنیا به لحاظ تنوع زیستی است که باید از این ظرفیت به خوبی بهره گرفت.
وی ادامه داد: امروز کشور ما برای دستیابی به امنیت غذایی مانند سایر کشورها با ۲ ابرچالش کمبود و محدودیت منابع آبی و تغییرات اقلیمی و روند رو به رشد جمعیت مواجه است که در بسیاری از کشورها نیاز به امنیت غذایی پایدار ، اهمیت مضاعف پیدا کرده است.
برندسازی راهکاری برای افزایش صادرات
رییس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی (تات) گفت : امروز در بخش صادرات تولیدات زنبور عسل دچار مشکل هستیم در حالیکه کیفیت عسل کشور ما نسبت به بسیاری از کشورها قابل ملاحظه است و باید در این زمینه نشان سازی کرد.
وی با تاکید بر اینکه بایستی در این کنگره به موضوع نشان سازی بیشتر پرداخته شود، اضافه کرد: مشارکت گسترده علمی دانشگاهیان در این حوزه از جمله انتظارات برای رسیدن به اهداف است.
وی به دیگر انتظارات از پژوهشگران اشاره کرد و گفت: حمایت از تشکیل و توسعه هسته های فناور و واحدهای فناور و شرکت های دانش بنیان فعال در مقوله زنبور عسل از جمله این انتظارات است به طوریکه از یک هزار و ۷۱ هسته فناور، واحد فناور و شرکت دانش بنیان در بخش کشاورزی تعداد بسیاری محدودی در حوزه زنبور عسل فعال هستند در حالیکه فارغ التحصیلان زیادی دارد.
خیام نکویی تاکید کرد: باید راه هایی فراهم شود تا با استقرار در پارک ملی علم و فناوری کشاورزی و دهکده های نوآوری و کشاورزی در استان های مختلف تعداد فعالان عرصه زنبورداری را در این حوزه ها افزایش دهیم و شرکت های گسترده ای را داشته باشیم.
وی حمایت از تجاری سازی دانش های فنی که از نظر اقتصادی تحول ایجاد می کند را از دیگر انتظارات برشمرد و اظهار کرد: دانش فنی که از منظر اقتصادی تحول در حوزه زنبور عسل ایجاد می کند نباید معطل بماند.
وی گسترش همکاری های بین المللی توام با زمینه حضور شرکت های دانش بنیان در نمایشگاه های منطقه ای و بین المللی را از دیگر این انتظارت برشمرد و گفت: معرفی عسل های مرغوب و با کیفیت با نشان سلامت تات ابتدا به داخل و سپس به خارج از کشور از دیگر این انتظارات است.
رییس سازمان تات افزود: به مردم قول داده ایم مجموعه ارتقای سلامت مردم نقش آفرینی کند و باید بگوییم بهترین عسل از لحاظ کیفیت کدام است و با تعریف کردن برند و نشان سلامت تات تولید کنندگان زنبور عسل برای دستیابی به این نشان کیفیت و استاندارد محصولات خود را افزایش دهند ضمن اینکه برای نشان هم ویژگی هایی قائل شویم که این محصولات نسبت به دیگر محصولات گرانتر باشد
۷۵ درصد محصولات غذایی با گرده افشانی حشرات مرتبط است
معاون وزیر جهاد کشاورزی افزود: حدود ۹۰ درصد گونه های گیاهی گلدار وحشی جهان، ۷۵ درصد محصولات غذایی و ۳۵ درصد از اراضی کشاورزی به نوعی به گرده افشانی حشرات مختلف به ویژه زنبور عسل وابسته است.
وی با اشاره به اینکه زنبورعسل در راس حشرات گرده افشان قرار دارد، ادامه داد: امروزه مقوله حفظ تنوع زیستی و برقراری یک اکوسیستم پایدار نقشی مهم در امنیت غذایی پایدار ایفا می کند و اگر به دنبال امنیت غذایی پایدار هستیم باید برای حفظ تنوع زیستی کشور تلاش کنیم .
خیام نکویی اضافه کرد: اهمیت این تنوع زمانی مهم است که در بسیاری از گونه های جنگلی، باغی و مرتعی نقش زنبور عسل در بعد گرده افشانی بسیار ممتاز و برجسته است.
ارزش افزوده گرده افشانی تا ۱۴۳ برابر ارزش عسل و محصولات جانبی آن است
رییس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی گفت: در بررسی های انجام شده، ارزش افزوده محصولات کشاورزی ناشی از گرده افشانی زنبور عسل در بسیاری از کشورهای دنیا بین ۶۰ تا ۱۴۳ برابر ارزش افزوده عسل و بسیاری از محصولات جانبی آن است که نشان می دهد اگر هدفگذاری ما دستیابی به امنیت غذایی پایدار است ارزش افزوده ای که زنبور عسل می تواند از بُعد گرده افشانی ایجاد کند نسبت به اینکه محصولات جانبی آن را استفاده کنیم بیشتر است.
وی با اشاره به اینکه در مطالعات انجام شده در خصوص گرده افشانی زنبور عسل بین ۷۰ تا ۹۰ برابر ارزش افزوده بیشتری نسبت به عسل و فر آورده های جانبی آن دارد بیشتر است، افزود: در گذشته درکشور ما به دلیل اینکه خیلی مقوله امنیت غذایی مهم نبود روی آن تمرکز نمی کردیم ولی باید یک راهبرد جدیدی در کشور در استفاده از زنبور عسل داشته باشیم.
خیام نکویی با تاکید بر اینکه بایستی بر روی گرده افشانی زنبور عسل برای افزایش کمی و کیفی گیاهان زراعی و باغی تمرکز بیشتری شود، تصریح کرد: این موضوع باید در دستور کار پژوهشگران و زنبورداران قرار بگیرد
روابط عمومی موسسه تحقیقات علوم دامی کشور
