عضو هیات علمی موسسه اظهار داشت که دامپروری خردهپا از دیرباز بخشی از فرهنگ و اقتصاد مناطق روستایی ایران بوده و با اقلیم و شرایط بومی سازگاری دارد.
به گزارش روابط عمومی موسسه تحقیقات علوم دامی کشور، در نشست تخصصی «نقش و اهمیت دامپروری خردهپا در مسائل اجتماعی و اقتصادی کشور» که در برنامه تلویزیونی «صبح بخیر ایران» از شبکه یک سیما برگزار شد، نادر پاپی، کارشناس کشاورزی و دامپروری، به تشریح جایگاه حیاتی دامپروری خردهپا در معیشت خانوارهای روستایی و عشایری پرداخت. او با اشاره به اینکه بیش از سه میلیون خانوار ایرانی در این حوزه فعالیت دارند، گفت: «دامپروری خردهپا نهتنها منبع تأمین محصولات دامی چون شیر، گوشت و پشم است، بلکه بهعنوان سپر اقتصادی در برابر فقر، بیکاری و مهاجرت روستایی عمل میکند.»
پاپی در این گفتوگو تأکید کرد که دامپروری خردهپا از دیرباز بخشی از فرهنگ و اقتصاد مناطق روستایی ایران بوده و با اقلیم و شرایط بومی سازگاری دارد. به گفته او، در نواحی کوهستانی مانند زاگرس و البرز، پرورش گوسفند و بز نژادهای بومی نقشی اساسی در حفظ تنوع ژنتیکی و پایداری اکولوژیکی دارد و در عین حال منبع اصلی درآمد خانوارها بهشمار میرود. با این حال، تغییرات اقلیمی، گرانی نهادهها و ضعف در ساختارهای حمایتی سبب شده تا این بخش با کاهش بهرهوری و چالشهای معیشتی روبهرو شود.
طبق آمار وزارت جهاد کشاورزی در سال ۱۴۰۱، بهرهوری در دامپروریهای خردهپا بسیار پایینتر از میانگین جهانی است. دامداران خرد معمولاً بین ۱۰ تا ۵۰ رأس دام دارند و با مشکلاتی چون کمبود علوفه، بیماریهای دامی، نبود آموزشهای تخصصی و نوسانات قیمت نهادهها دستوپنجه نرم میکنند. پاپی افزود: «در حالیکه بخش عمدهای از تولید شیر و گوشت کشور از دامداران خردهپا تأمین میشود، سیاستهای حمایتی بیشتر معطوف به واحدهای صنعتی است و این موضوع سبب نابرابری در توسعه دامپروری شده است.»
این کارشناس با هشدار نسبت به تداوم وضعیت فعلی گفت در صورت ادامه این روند، پیامدهای قابل پیشبینی شامل کاهش درآمد خانوارهای روستایی، افزایش مهاجرت به شهرها، تهدید امنیت غذایی و تخریب منابع طبیعی خواهد بود. او افزود: «دامپروری خردهپا اگر تضعیف شود، زنجیرهای از بحرانها را بهدنبال خواهد داشت؛ از فقر و بیکاری در روستا تا افزایش فشار اقتصادی در شهرها.»
پاپی در بخش پایانی سخنان خود چند راهکار کاربردی برای احیای این بخش ارائه کرد. او بر تقویت آموزشهای فنی و ترویجی، ایجاد تعاونیهای دامداری و دسترسی آسان به تسهیلات مالی و بیمه دام تأکید کرد و گفت: «اگر دولت و نهادهای محلی برنامههای آموزشی منظم، حمایتهای مالی و سامانههای فروش مستقیم را برای دامداران فراهم کنند، این بخش میتواند موتور توسعه پایدار روستایی شود.» وی همچنین بر لزوم گسترش خدمات دامپزشکی و استفاده از فناوریهای نوین همچون ثبت الکترونیکی دام و تغذیه مکانیزه تأکید کرد تا بهرهوری افزایش یافته و هزینهها کاهش یابد.
به گفته کارشناسان، دامپروری خردهپا اگرچه کوچک و سنتی به نظر میرسد، اما نقشی بزرگ در ثبات اجتماعی، اقتصادی و حتی زیستمحیطی کشور دارد؛ نقشی که حفظ و تقویت آن میتواند به معنای تقویت ستون معیشت ملی و امنیت غذایی ایران باشد.