پشتیبانی‌های دولتی از سرمایه‌گذاری در بخش دامپروری، منجر به گسترش صنایع شیر و فرآورده‌های آن در چهار دهه گذشته در کشور شده، ولی بی‌توجهی به فرآورده‌های لبنی محلی، موجب عدم توسعه این بخش از صنایع روستایی و عشایری و حتا از بین رفتن دانش بومی تولید برخی از این فرآورده‌ها شده است.
موسسه تحقیقات علوم دامی کشور و مراکز پژوهشی وابسته، تلاش‌های زیادی برای شناسایی و معرفی محصولات لبنی محلی در کشور انجام داده‌اند. هرچند در بسیاری از استان‌های کشور فرآورده‌های لبنی محلی مختلفی با سابقه تولید چند صد ساله وجود دارد ولی معرفی نشدن آن‌ها به مصرف‌کنندگان، دستگاههای نظارت بهداشتی و صنعت، ادامه تولید آن‌ها را به مخاطره انداخته است از سوی دیگر نگرانی‌های بهداشتی سازمان غذا و دارو و همچنین وضع مقررات بهداشتی سخت‌گیرانه، مانع راه‌اندازی بسیاری از کسب وکارهای خانگی مواد خوراکی از جمله محصولات لبنی محلی در کشور شده است.
این رویکرد موجب عدم توسعه این بخش از صنایع روستایی و عشایری و حتا از بین رفتن دانش بومی تولید برخی از این فرآورده‌ها شده که بسیار نگران‌کننده است.
دکتر امیررضا شویک‌لو رئیس بخش تحقیقات فرآوری و تولیدات دامی موسسه تحقیقات علوم دامی کشورومجری این طرح ملی ،هدف این ارزیابی را بررسی میزان انطباق برخی از محصولات لبنی محلی با استانداردهای ملی و ضوابط بهداشتی کسب و کارهای خانگی برای رفع نگرانی‌های بهداشتی و کمک به توسعه کارآفرینی در این حوزه عنوان کرد.
ایشان افزود: بر پایه نتایج به دست آمده، شاخص‌های بهداشتی فرآورده‌های پنیر لیقوان، پنیر کوزه‌ای، پنیر پوستی، پنیر سلماس، آروشه، کشک، قره‌قروت، چیکو، توف، دوغ و روغن حیوانی به گونه مناسبی بر داده‌های استاندارد ملی منطبق هستند.
دکتر شویکلوخاطر نشان کرد: این محصولات لبنی محلی را می‌توان بدون نگرانی از آلودگی میکروبی اولیه، مصرف کرد. اما پس از تولید و بسته‌بندی، باید مراقبت‌های لازم صورت گیرد تا دچار آلودگی ثانویه نشوند، با این‌حال شایسته است برای تأیید ایمنی این محصولات آزمونهای میکروبی به صورت دوره‌ای تکرار شده و دستگاههای ذیربط در معرفی محصولات روستایی و عشایری به جامعه کوشا باشند. این کار، می‌تواند موجب از میان رفتن نگرش منفی جامعه به محصولات محلی و بومی گردد.
وی یادآور شد: کشورمان، ایران، غنای زیادی در تولید فرآورده‌های لبنی محلی دارد و از دیدگاه ملی، پتانسیل گسترده ایی برای ایجاد کسب و کارهای خانگی این محصولات دیده می‌شود. راه‌اندازی مشاغل خانگی، موجب گسترش بازار این فرآورده‌ها از بازار محلی به بازار منطقه‌ای، کشوری و جهانی خواهد شد. این مهم در ایجاد اشتغال و ارتقای اقتصاد مناطق روستایی و عشایری بسیار اهمیت دارد.
ایشان در پایان اظهار داشت:امیدواریم نتایج این پژوهش دستگاههای ذیربط از جمله سازمان غذا و دارو را برای حمایت از توسعه کسب و کارهای خانگی این محصولات ترغیب کند.
روابط عمومی موسسه تحقیقات علوم دامی کشور
