پژوهشگر موسسه تحقیقات علوم دامی با بیان اینکه دمای بالای 45 درجه باعث کاهش جمعیت زنبور و افت تولید عسل میشود گفت: زنبورداران با انجام اقدامات مدیریتی می توانند از تلفات تابستانه جلوگیری کنند.
به گزارش روابط عمومی موسسه تحقیقات علوم دامی کشور، به نقل از خبرگزاری ایانا، ناصر تاجآبادی اظهار داشت: تغییرات اقلیمی و افزایش دما تهدیدی جدی برای زنبورعسل، تولیدات زنبورعسل و سلامت اکوسیستمهای وابسته به گردهافشانی بهشمار رفته و میتواند امنیت غذایی کشور را نیز تحتتأثیر قرار دهد.
با بیان اینکه زنبورها معمولاً دمای داخلی کندو را بین ۳۲ تا ۳۵ درجه سانتیگراد حفظ میکنند؛ افزود: اما گرمای شدید باعث اختلال در این تنظیم میشود.
وی ادامه داد: فعالیتهایی مانند بالزدن برای خنککردن کندو، تبخیر آب، خروج از کندو و خوشهشدن بیرون کندو ازجمله تلاشهای زنبورها برای مقابله با گرما بوده و در نهایت ادامه گرما موجب کاهش جمعیت کلنی شده و درصورت رسیدن دمای داخل کندو به 45 درجه سانتیگراد، خطر مرگ کلنیها افزایش پیدا میکند.
تاجآبادی با اشاره به اینکه گرما منجر به کاهش تخمگذاری ملکه شده و لاروها و شفیرهها را در معرض مرگ یا ناهنجاری رشد قرار میدهد؛ گفت: از سوی دیگر گرمای هوا با بر هم زدن زمان گلدهی گیاهان و خشک کردن گلها موجب کاهش منابع غذایی زنبورها میشود.
این پژوهشگر مروج ارشد زنبورعسل به کاهش فعالیت گردهافشانی بهعنوان دیگر پیامدهای گرما اشاره کرد و افزود: در چنین شرایطی کلنیهای ضعیف بهویژه اگر دسترسی به آب خنک و تمیز نداشته باشد؛ ممکن است بهطور کامل نابود شود.
وی توصیه کرد: قرار دادن کندوها در سایه درختان دارای پوَشش متوسط، استفاده از سایهبان، تهویه مناسب کندو، رنگ روشن بدنه و همچنین سفید درب کندو، تأمین آب کافی و خنک، تغذیه با شربتهای رقیق، استفاده از کندوهای چوبی عایقدار، جلوگیری از ازدحام بیشازحد زنبوران داخل کلنی و در صورت امکان انتقال کندوها به مناطق خنکتر از راهکارهای مؤثر برای کاهش تأثیر گرما است.
تاجآبادی با اشاره به اهمیت کوچ کلنیها در اثر طولانی شدن دوره گرما، حضور در مناطق با پوشش گیاهی ضعیف و ضرورت کوچ شبهنگام تأکید کرد: آمادهسازی کندو، ثابت کردن قابها، تأمین تهویه و استفاده از وسیله نقلیه مناسب از اصول مهم در کوچ تابستانی کلنیها است.
وی با بیان اینکه افزایش دما باعث کاهش فعالیت پروازی، افزایش رفتارهای پرخاشگرانه، بروز غارتگری، کاهش تولیدمثل و مصرف بیشتر ذخایر کلنی میشود؛ توصیه کرد: زنبورداران با پایش منظم، کنترل بیماریها، تغذیه مناسب با شربت رقیق و استفاده از پروبیوتیکها برای کاهش استرسهای پس از کوچ، ادغام کلنیهای ضعیف، و انتخاب محلهای مناسب با سایه، جریان هوا و دسترسی به آب سالم از تلفات تابستانه جلوگیری کنند.