پرورش شتر در ایران به‌عنوان یکی از ظرفیت‌های مهم اقتصادی و زیست‌محیطی کشور، همواره مورد توجه کارشناسان بوده است.
به گزارش روابط عمومی موسسه تحقیقات علوم دامی کشور پرورش شتر در ایران به‌عنوان یکی از ظرفیت‌های مهم اقتصادی و زیست‌محیطی کشور، همواره مورد توجه کارشناسان بوده است. برای بررسی جایگاه این حیوان در اقتصاد و توسعه پایدار، رادیو اقتصاد در برنامه «مجله رادیویی کشاورزی» با نادر اسدزاده، معاون پژوهش، فناوری و انتقال یافته‌های موسسه تحقیقات علوم دامی کشور مصاحبه ای انجام داده است.
شتر، میراث تاریخی و سرمایه آینده
اسدزاده در ابتدای گفت‌وگو با اشاره به نقش تاریخی شتر گفت: «شتر هزاران سال است که همراه انسان در مناطق خشک و بیابانی زندگی می‌کند و ستون اصلی معیشت عشایر و کویرنشینان بوده است. لقب کشتی کویر به‌حق برازنده این حیوان است. اما شتر تنها میراث گذشته نیست، بلکه سرمایه‌ای ارزشمند برای آینده نیز محسوب می‌شود.»
ویژگی‌های منحصربه‌فرد شتر
وی با بیان ویژگی‌های خاص شتر توضیح داد: «شتر شاهکار طبیعت است. کوهان آن مانند یک باتری ذخیره انرژی عمل می‌کند و پاهای پهنش امکان حرکت در شنزارها را می‌دهد. سیستم بدنی آن به‌گونه‌ای طراحی شده که می‌تواند تا ۳۰ درصد آب بدن خود را از دست بدهد بدون اینکه آسیبی ببیند. حتی قادر است در مدت کوتاهی بیش از ۱۰۰ لیتر آب بنوشد و کمبود خود را جبران کند. همین ویژگی‌ها باعث شده شتر در بیابان‌های تفتیده زنده بماند و به انسان خدمت کند.»
محصولات شتر؛ از ابرخوراکی تا صنایع دستی
اسدزاده در ادامه گفت: «شیر شتر که به طلای سفید کویر معروف است، سرشار از پروتئین و ویتامین C بوده و به‌عنوان یک ابرخوراکی شناخته می‌شود. گوشت شتر هم پروتئین بالا و چربی پایین دارد و برای کسانی که به دنبال رژیم غذایی سالم هستند گزینه‌ای مناسب است. پشم و پوست شتر نیز در تولید پوشاک و صنایع دستی ارزش افزوده زیادی ایجاد می‌کند. حتی استخوان آن در صنایع دستی کاربرد دارد. بنابراین می‌توان گفت شتر یک کارخانه چندمنظوره زنده است.»
نقش شتر در توسعه پایدار
به گفته معاون پژوهشی فناوری و انتقال یافته‌ها، شتر نه تنها در تولید محصولات غذایی و صنعتی اهمیت دارد بلکه در حفظ محیط‌زیست نیز نقشی مثبت ایفا می‌کند: «شتر از گیاهان شور و مراتع فقیر تغذیه می‌کند و حتی با پخش بذر گیاهان از طریق مدفوع به احیای پوشش گیاهی کمک می‌کند. این ویژگی، شتر را به حیوانی استراتژیک برای ایران که بخش زیادی از آن در اقلیم خشک و نیمه‌خشک قرار دارد، تبدیل کرده است.»
چالش‌ها و فرصت‌ها
اسدزاده در پایان ضمن اشاره به چالش‌های موجود افزود: «کمبود مراتع، کمبود آب، و سنتی بودن شیوه‌های پرورش از موانع جدی در مسیر توسعه پرورش شتر هستند. با این حال، استفاده از فناوری‌های نوین مانند اپلیکیشن‌های هوشمند ردیابی و مدیریت شتر می‌تواند تحولی اساسی ایجاد کند. اگر سرمایه‌گذاران و سیاست‌گذاران به ظرفیت‌های این حوزه توجه بیشتری داشته باشند، پرورش شتر می‌تواند به یکی از محورهای اصلی توسعه پایدار و مقابله با تغییرات اقلیمی در ایران تبدیل شود.»